Eles libres e iguais, elas obedientes pola graza de Deus

Neste ensaio analízase a repercusión da perpetuación dos valores morais da Igrexa católica na discriminación das mulleres durante o proceso de construción do sistema liberal no Estado español e en Galiza (1812-1936), así como na reducida dimensión das protestas promovidas polo descontento fronte a estes agravios. Deste xeito, se ben xa na Constitución de 1812 enunciábanse como principios esenciais do dereito a liberdade e a igualdade dos individuos (e son estes o principal leitmotiv da conflitividade social  de carácter reivindicativo durante o século XIX), as mulleres ficarían excluídas destas premisas até 1931. Nesta discriminación xogarían un papel esencial tanto a reprodución da  conversión dos pecados en leis a través do Estado liberal confesional  como o monopolio da Igrexa católica na fixación das directrices morais que debían de imperar nas institucións educativas e nos espazos  de socialización e ocio, ocupando un lugar principal a protección dos  valores tradicionais ligados á familia e á sexualidade. Os principios vinculados á moralidade nestes dous últimos ámbitos serían un puntal clave no contrapeso aos primeiros ecos feministas da Idade Contemporánea en Galiza. Uns ecos que se fixeron ouvir a contracorrente e que son pezas fundamentais no camiño cara a erradicación da discriminación de xénero.